Ponizszy tekst, to zbior roznego rodzaju informacji na temat newsow w Polsce. Glownie dotyczy on grup pl.* oraz konfiguracji serwerow, ale nie tylko.. Wszelkie poprawki i uzupelnienia prosze kierowac na adres tsurmacz@ict.pwr.wroc.pl - szczegolnie jesli chodzi o dostepnosc serwerow dla klientow (tzn. np. kto moze czytac newsy z coi, nask, uw-u, ikp. itp. - bo jest tych serwerow duzo a raczej watpie czy cala Warszawa z kazdego z nich moze korzystac...), lokalne dystrybucje itp.
Aktualna wersje mozna znalezc zawsze we Wroclawiu przez WWW: http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.html i FTP: ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/news-pl-faq.1, oraz w grupach news pl.news.admin, pl.news.nowe-grupy i pl.answers.
Hmm... temu, czemu sluza cale newsy, tyle ze w grupach pl.* pisze sie po polsku. Jesli termin 'news' w ogole nic Ci nie mowi, to przeczytaj artykul USENET - opis dla laikow, znajdujacy sie pod adresem gopher://gopher.uci.agh.edu.pl:70/00/misc/text/unix-beginners/usenet.txt . W grupach pl.* pisac wiec mozna o tym, jakie zarcie najbardziej lubia pieski, w co najlepiej zainwestowac pieniadze, albo w ktora strone orzel w koronie powinien trzymac dziob. Jak ktos chce poplotkowac na inne tematy, tez znajdzie sie na to miejsce, wazne tylko, by znalezc odpowiednia "grupe" na tego typu dyskusje, a jesli takiej nie ma - rzucic propozycje i stworzyc ja.
Oprocz tego, niektore z grup pl.* sluza jako rownolegly kanal transmisji dla list dyskusyjnych. Dzieki newsom mozna w efektywniejszy, niz za pomoca listserwerow, sposob rozsylac artykuly do duzej liczby uzytkownikow, odciazajac zarowno lacza komputerowe (szczegolnie te miedzymiastowe, bo niektore z nich nie przekraczaja w dalszym ciagu predkosci 64kbps) jak i dyski poszczegolnych komputerow. Przykladowo, taki sobie nieduzy list o dlugosci 4kB wyslany na adres gielda@plearn.edu.pl zostanie stamtad przeslany do ok. 600 lub wiecej uzytkownikow w Polsce (i nie tylko), co oznacza, ze siecia przeslana musi zostac z Warszawy 1 kopia (rozdzielana nastepnie dalej na poszczegolnych wezlach) do (przyjmijmy mniej wiecej) ok. 300 uzytkownikow BITNETu i ok. 300 kopii do uzytkownikow Internetu, lacznie ok. 1200-1500kB przesylane siecia. Po dojsciu na miejsce, ten jeden list zajmie we wszystkich skrzynkach pocztowych lacznie ok. 2.4MB. Jesli teraz pomnozymy to przez 50 listow dziennie... A nie jest to jedyna lista o takim natezeniu ruchu.
Jesli natomiast dystrybucja odbywa sie za pomoca systemu news, to siecia przesylana jest jedna kopia listu od jednego serwera news do drugiego, a ze serwerow news w Polsce mamy okolo 20, przeslane zostanie okolo 80kB i tyle tez miejsca zajmie to lacznie na dyskach wszystkich tych serwerow. Odpadaja tez problemy z poczta odbijajaca sie od przepelnionych skrzynek poszczegolnych subskrybentow listy, nieistniejacych lub zmienionych adresow, wypisywaniem sie na czas wakacji, zapisywaniem po powrocie, itp. itd. Latwiej tez w newsach czytac listy posortowane wedlug tematu, a nie daty otrzymania (i nie skakac z tematu na temat gubiac po drodze watek). Mozna tez zawsze wrocic do artykulu juz przeczytanego i 'skasowanego' (bo serwery usuwaja stare artykuly dopiero po ok. 7-14 dniach), albo po prostu zajrzec do nowej grupy, nie zapisujac sie do niej, by zobaczyc o czym toczy sie w niej dyskusja i czy jest to interesujace.
Oprocz swej podstawowej funkcji, a wiec forum do dyskusji na najrozniejsze tematy, newsy zastepuja takze listserwery w dystrybucji niektorych "list dyskusyjnych", czy tez komputerowych czasopism rozpowszechnianych takze wlasnie za pomoca listerwerow. Aby wszystko bylo jasne, znajduje to zwykle odzwierciedlenie w nazwie grupy news:
pl.gazety.* - Dystrybucja periodykow komputerowych. Sa to grupy
dzialajace 'w jedna strone', tzn. od redakcji do
czytelnikow, poprzez listserwera i news. Dlatego
ustawione sa jako 'moderowowane', gdyby jednak komus
wpadl do glowy pomysl, by do grupy takiej cos wyslac,
list ten trafi na adres redakcji.
pl.listserv.* - juz istniejace grupy e-mail, ktore zostaja rownolegle
umieszczone w news. Nazwa grupy pochodzi w 'prostej
linii' od nazwy listy dyskusyjnej. Kazdy list
wyslany przez subskrybentow listy dyskusyjnej trafia
do grupy newsowej i odwrotnie - kazdy artykul
wyslany poprzez news trafi takze do wszystkich
subskrybentow listy dyskusyjnej. "Kazdy", z drobnym
wyjatkiem. Aby uniknac zalewania list dyskusyjnych
strumieniem dyskusji nie zwiazanych z tematyka listy
(a tak sie dzieje zwykle z kazda dyskusja powyzej
kilkunastu listow na ten sam temat), artykuly wyslane
jednoczesnie do kilku grup news (tzw. cross-posting)
nie sa w ogole przekazywane do bramki news->mail.
Czytajac newsy, mozna sie zabezpieczyc przed zalewem
artykulow "off-topic" poprzez odpowiedni kill-file,
co w przypadku listy dyskusyjnej nie ma niestety
miejsca, stad to ograniczenie. W przypadku roznych list
limity te sa rozne (od 1 do 3 grup), ale istnieja
praktycznie we wszystkich takich grupach.
pl.* - Cala reszta, burzliwie sie rozwijajaca. Sa to grupy, ktore
istnieja jedynie w newsach (lub najpierw powstaly w
newsach, ew. potem zostaly polaczone z lista dyskusyjna).
W 1996 roku bylo ich ok. 30, ale ciagle przybywa nowych.
W maju 1997 jest ich juz 90. Calosc hierarchii dzielona
jest dalej, m.in. na:
pl.comp.* - Wszystko, co sie tyczy komputerow, oczywiscie w
odpowiednich podgrupach.
pl.misc.* - Roznosci nie mieszczace sie w innych kategoriach.
pl.news.* - Grupy poswiecone samym newsowm, a wiec grupy dla
administratorow news oraz grupy poswiecone dyskusji
o usenet news, zakladaniu nowych grup, itp.
pl.rec.* - polski odpowiednik hierarchii rec.* (rec - od recreation).
Grupy zwiazane z rozrywka, roznymi hobby, itp. itd.
pl.sci.* - odpowiednik hierarchii sci.* - grupy o tematyce
naukowej, jak np. medycyna, chemia, fizyka itp.
pl.soc.* - odpowiednik hierarchii soc.* - a wiec zajmujacej sie
tematami spolecznymi, choc nie tylko.
Istnieja takze inne podhierarchie, takie jak pl.praca*,
Pierwsze grupy pl.* powstaly w lipcu 1994, a wiec w porownaniu z reszta usenetu, sa to grupy dosc "mlode", docieraja juz jednak do wszystkich serwerow news w Polsce (i nie tylko). Dodatkowo z serwerow news.ict.pwr.wroc.pl i news.nask.pl posylane sa do Oslo w Norwegii (news.uio.no) oraz USA (news.apk.net, news.miracle.net), a stamtad dalej po USA i do Niemiec (ostatnio pojawily sie takze w Australii i Kanadzie!!!). Z serwera news.nask.pl wysylane sa takze do kanadyjskiego serwera niebo.poczta.com, a z serwera news.uw.edu.pl do Szwecji, ale zdaje sie, ze z dalsza propagacja ta droga jest kiepsko. Serwer news.icm.edu.pl wysyla je takze do Niemiec, Czech i USA, wspolnie z glownymi hierarchiami BIG8 i innymi. W razie potrzeby (lub checi) otrzymywania grup pl.* poza Polska nalezy skontaktowac sie z administratorem ktoregos z serwerow news juz otrzymujacych pl.*, z prosba, by zaczal grupy te wysylac. Na dobry poczatek warto zajrzec (poprzez news lub WWW) do artykulu 'usenet/pl-hierarchy' wysylanego, takze co miesiac, do grup news pl.answers, pl.news.admin, soc.culture.polish, news.admin.hierarchies i news.answers, a opisujacego jak powinna wygladac konfiguracja serwera otrzymujacego grupy pl.* poza Polska (jest on takze dostepny przez ftp: ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/news-pl-new-site-faq.1, www: http://www.usenet.pl/doc/news-pl-new-site-faq.html oraz w archiwum RTFM i jego mirrorach).
Ponizsze nazwy moga wystapic w polu 'Distribution:', i sa respektowane przez serwery news, ograniczajac w ten sposob zasieg wysylanego artykulu do pojedynczej organizacji, instytutu, miasta, itp. (W dalszym ciagu prosze o uzupelnienia). Dane te mozna umiescic w pliku 'distributions' serwera, pamietajac jednak, ze opis dystrybucji musi sie zmiescic w jednej linii.
pl Polska
pl-news Polska, wylacznie news (artykul nie trafia z news na e-mailowe
listy dyskusyjne)
krakow nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet)
lodz Lodz
torun nie wychodzi poza Torun (mat, cc)
warszawa Warszawa
wroc Wroclaw (sun1000.pwr, news.ict.pwr)
agh Akademia Gorniczo-Hutnicza, Krakow (galaxy)
cyfronet nie wychodzi poza Krakow (galaxy, cyfronet)
fuw Wydzial Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (news.uw)
lodzman Lodzka siec miejska
mim Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw)
mimuw Wydzial Matematyki Informatyki i Mech. Uniw. Warszawskiego (mimuw)
Grupy pl.* jeszcze do niedawna rozchodzily sie glownie po Polsce, mniej wiecej zgodnie z tym, jak rozchodza sie wszystkie newsy (ale niezupelnie). W tej chwili poprzez polaczenia do USA i Szwecji wydostaja sie na caly swiat i sa juz obecne np. w Niemczech, USA (np. na uunet.uu.net) czy Australii. Ponizej znajduje sie mapka 'polaczen' serwerow news w Polsce. Kanaly dystrybucji wylacznie grup pl.* oznaczone sa przez ......, pozostale polaczenia ( ------ i ====== ) to 'normalne' kanaly dystrybucji, zawierajace w sobie takze pl.*, jesli przy cyfrze znajduje sie takze literka p.
mimuw <------2p----+
|
cc.torun ==6=> mat.torun |
^ ^ ^ |
I | I +----+
6 _._._.1p_/ I | +====6p===> sunrise.gda
Szwecja <-._._._. I / 5 | I
| I 1 p | I +--0--> news.atm
p I | I | I | ____________,--5--> sigma.ua
| I | v v v v v
Austria <========:=I=|===========> nask <==9p==> coi.warszawa
v v v ^ ^ ^ ^ ^ ^ \
wariat <=======> uw <====9p=====" | I I I I `==9p==> lublin
^ ^ _________4_// 9 \ \ \
: | / /p \ \ `==9p==> cyfronet <==9p==> galaxy
: 4 | rose ======' I \ \
: | | I / \ `==8p==> cto (Uniw. Slaski)
p | | amu <==> Lodz <--, \
: | | I I | `=8p=> gliwice
: | | Szczecin I | ^
v v v I v I
wariat <p_._.4p> okapi <4p==p9> sun1000 PDI I
^ ^ ^============.4p.==============*
miracle.net <p_._.| `--p--> mews.uio.no
9 = full feed
...
4 = czesciowy feed, np. tylko comp.*
... Stan na ok. 12.02.1996
1 = pojedyncze grupy - z kilkoma poprawkami
0 = test Adresy serwerow ponizej
p = grupy pl.* (W tej chwili zdecydowanie
"Out of date")
<Rysunek: [GIF - Mapka polaczen serwerow news]>
Na powyzszej mapce (tylko w wersji HTML tego FAQ) nie sa zaznaczone wszystkie serwery news - pozostale serwery w Warszawie z reguly biora newsy z news.nask.pl, inne serwery (komercyjne serwery poza Warszawa) - roznie.
* Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM.
+ Oznacza serwery udostepniajace lokalne grupy oraz pl.* WSZYSTKIM, ale
wylacznie w trybie 'READ-ONLY'.
news.icm.edu.pl udostepnia newsy uzytkownikom z instytucji akademickich/naukowych w Warszawie. W celu uzyskania dostepu nalezy skontaktowac sie emailem piszac pod adres news@news.icm.edu.pl. Ponadto jak na razie z serwera tego moga korzystac takze osoby laczace sie przez numer TPSA 0-202122, z sieci *.tpnet.pl -- osoby takie maja mozliwosc czytania/wysylania artykulow w grupach pl.* oraz mozliwosc czytania (bez mozliwosci pisania) we wszystkich pozostalych grupach (comp.*, itp.). Zasady dostepu dla instytucji innych niz akademickie to mozna rzec "dostep goscinny" i w kazdej chwili zasady te moga ulec zmianie.
Komputer news.nask.pl (info.nask.pl) udostepnia newsy (wszystkie grupy) wszystkim komputerom zarejestrowanym w domenach warszawskich, oraz tych miast, ktore nie maja wlasnego serwera news, a ktorych domena jest "zarejestrowana" na nim. Prosby o taka rejestracje nalezy zglaszac na adres usenet@news.nask.pl, pamietajac jednak, ze od 1.01.1996 NASK za umozliwienie dostepu do serwera wystawia rachunki (ok. 25 zl). Oczywiscie, jesli inny serwer jest blizej, nalezy najpierw zglosic sie do odpowiedniego administratora (adres: usenet@ADRES.SERWERA.NEWS lub news@ADRES.SERWERA.NEWS)
Pelna lista serwerow news w Polsce, wraz z adresami administratorow, znajduje sie w `Polskich Zasobach Sieciowych' dostepnych m.in. jako pelna wersja PZS we Wroclawiu (http://www.ict.pwr.wroc.pl/pzs/pzs.html) (calosc), a dokladniej fragment PZS dotyczacy newsow, a takze wersja PZS w Warszawie oraz w Krakowie
Adresy innych serwerow news poza Polska, na ktorych dostepne sa grupy pl.* mozna znalezc w FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-new-site-faq.html, oraz w grupach news.answers, news.admin.hierarchies, pl.answers i pl.news.admin
`*' Przy nazwie bramki oznacza, ze przenosi ona poprawnie naglowki MIME, konieczne przy pisaniu listow/artykulow z polskimi znakami diakrytycznymi (mowiac po ludzku - z ogonkami). `*' przy nazwie listy oznacza, ze naglowki te przenosi takze listserver obslugujacy liste.
W razie zauwazenia jakiejs `awarii', np. braku artykulow w news pomimo ich pojawiania sie na liscie dyskusyjnej, albo braku artykulow na liscie mimo ich pojawiania sie w news-ach, a takze innych nieprawidlowosciach, nalezy poinformowac wlasciciela listy lub administratora serwera news, wymienionego jako gateway (albo obu).
pl.gazety.dyrdymalki (zbigniew@engin.umich.edu) world ict
pl.gazety.gazeta gazeta@poniecki.berkeley.edu world ict
pl.gazety.donosy donosy@fuw.edu.pl world ict
Powyzsze grupy ustawione sa jako 'moderowane'. Jako adres moderatora ustawiony jest adres kontaktowy redakcji. Serwery news powinny miec natomiast ustawione w pliku 'moderators':
pl.* %s@usenet.pl
Oznacza to, ze na przyklad 'moderatorem' grupy pl.gazety.donosy jest pl-gazety-donosy@usenet.pl. Poczta wyslana na ten adres trafi z cala pewnoscia do redakcji.
Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ
(prosze o uzupelnienia (najlepiej jako URLe) - bo zapewne kopie tych pakietow sa dostepne przez ftp i w Warszawie, i w Krakowie, i w innych wiekszych miastach)
rsalz@uunet.uu.net - nalezy uzyskac zrodla od autora, gdyz jest to na razie (ciagle) wersja beta pakietu. Nieco zmodyfikowana wersje, przystosowana do rozpoznawania i przepuszczania naglowkow MIME, mozna uzyskac piszac na adres tsurmacz@adm.usenet.pl.
auto-faq:
ftp://ftp.novia.net:/customers/pschleck/auto-faq/
Informacje na temat auto-faq mozna znalezc pod adresem http://www.novia.net/~pschleck/auto-faq/
Aktualna wersja programu tin jest tin1.3b4 (wersja beta) oraz kolejne wersje beta oznaczane np. 961001, 961010, 970320 itd. Mimo tego, ze "beta", wart jest on polecenia, gdyz poprawinych jest wiele bledow z wersji 1.22, m.in. zaostrzono kryteria sprawdzania pola From:, na liniach modemowych tin nie wylacza parametru 'crtscts', potrafi wyswietlac poprawnie polskie znaki diakrytyczne i wstawiac odpowiednie naglowki MIME przy wysylaniu listow z polskimi znakami i wiele innych.
... (archiwum uunet) oraz jego mirror na serwerze ftp.pwr.wroc.pl (katalog /pub/infosystems/news/).
Do czytania news mozna takze uzywac przegladarek www takich jak Netscape lub MS Explorer, jednak nie jest to wyjscie godne polecenia, gdyz obsluga systemu usenet news w tych programach jest bardzo uboga i brak im wielu podstawowych funkcji, takich jak np. killfile, czyli mozliwosc filtrowanaia nie chcianych artykulow, a takze wiele wersji tych programow nie przestrzega protokolu NNTP, `atakujac' serwery news i usilujac laczyc sie i rozlaczac, co moze w skrajnych wypadkach powodowac zaklocenia pracy serwera i odciecie przez administratora dostepu do news komputerom, z ktorych program ten byl uruchamiany. Poza tym zarowno MSIE jak i Netscape w wersjach ponizej 3.0 nie powinny byc w ogole uzywane, jesli wysylane/czytane sa artykuly zawierajace polskie znaki diakrytyczne, gdyz stare wersje nie potrafia poprawnie skonfigurowac fontow ani tez poprawnie wyslac naglowkow MIME takich listow.
<Rysunek: nowosc!>Procedura tworzenia nowych grup jest w trakcie stalego udoskonalania, ponizej jednak znajduja sie zasady obowiazujace obecnie. Nie jest to jeszcze do konca sformalizowane, tak jak nalezy, istnieja juz jednak pewne reguly, do ktorych nalezy sie dostosowac. Mozna tez oczywiscie w grupie pl.news.nowe-grupy zaproponowac ich poprawienie.
Na razie stosowana procedura polega na napisaniu artykulu z propozycja nowej grupy do pl.news.nowe-grupy i wysluchaniu reakcji innych na te propozycje. Artykul taki powinien miec w polu 'Subject:' wpisane "PROPOZYCJA: nowa grupa pl.xxx.yyyyyy", a w tresci krotki opis, o czym w grupie tej mialaby toczyc sie dyskusja, jednolinijkowy opis, ktory potrzebny jest w momencie tworzenia grupy, ew. takze propozycje innych nazw grupy, jesli zaproponowana nazwa nie jest oczywista. Poniewaz propozycja ta jest WSTEPNA, przez pare dni moze toczyc sie dyskusja na temat nazwy grupy, tematyki itp. Gdy juz wszystko jest ustalone, autor propozycji powinien jeszcze raz upewnic sie, ze nie ma zadnych watpliwosci co do danych potrzebnych do powstania grupy, a nastepnie wypelnic szablon glosowania nad zalozeniem nowej grupy, ktory znalezc mozna w czwartej czesci tego FAQ, a takze pod adresem http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/news-pl-faq.4.html i wyslac go emailem na adres cfv@usenet.pl.
Jezeli list przeslany na adres cfv@usenet.pl zawiera poprawnie wypelnione wszystkie dane, w ciagu kilku dni od jego otrzymania zostanie rozpoczete glosowanie. Polega ono na rozeslaniu do grup pl.news.nowe-grupy oraz moderowanej grupy pl.announce.newgroups listow o temacie "CFV1: pl.xxx.yyy.zzz (glosowanie)", gdzie pl.xxx.yyy.zzz jest oczywiscie nazwa proponowanej grupy. Oprocz wspomnianych dwoch grup, list taki moze zostac rozeslany takze do innych grup, gdzie moze znalezc sie wiele osob zainteresowanych jej powstaniem (nie wiecej niz 6, wliczajac w to pl.announce.newgroups i pl.news.nowe-grupy), oraz na rozne listy dyskusyjne. Glosowanie trwac musi co najmniej tydzien, nie powinno byc tez dluzsze niz ok. 2-3 tygodnie. Jego dokladny czas trwania ustala autor propozycji powstania grupy.
List CFV (jest to skrot od "Call For Votes") zawiera wszystkie informacje dotyczace glosowania, poniewaz jednak zwykle sa one takie same, ponizej znajduje sie skrocony opis jak to wyglada.
Wszystkie glosy oddawac nalezy za pomoca poczty elektronicznej, piszac na adres voting@usenet.pl. Glosy oddane w inny sposob sa uznawane za niewazne. Kazdy oddany glos musi zawierac 2 istotne linijki tekstu. Pierwsza, to identyfikator glosowania. Jest to zwykle tekst postaci '<CFV-xxxx>', pozwalajacy zidentyfikowac ktorego glosowania dotyczy list, jako ze glosowan tych moze byc kilka jednoczesnie. Druga wazna linijka tekstu, to sam glos. Musi on wyraznie stwierdzac, czy osoba glosuje ZA powstaniem grupy, czy PRZECIW, oraz zawierac nazwe grupy. Dokladna regula jest taka: Linia ta powinna zaczynac sie fraza "Glosuje", "Glosuje" (w tym drugim przypadku w slowie tym sa polskie znaczki diakrytyczne - l z kreska i e z ogonkiem - dopuszczalne jest kodowanie 8bit lub Quoted-Printable) lub "I vote", nastepnie musi wystapic jedno ze slow ZA, PRZECIW, WSTRZYMUJE SIE, YES, NO, ABSTAIN, a nastepnie nazwa grupy - pl.xxx.yyy.zzz. Pozostale slowa w linii sa ignorowane. A wiec oddany glos moze wygladac nastepujaco:
<CFV-xxx.yyy.zzz>
Glosuje ZA powstaniem grupy pl.xxx.yyy.zzz
Glos moze zawierac polskie znaki diakrytyczne, moze tez byc napisany `polskawo', moze byc zakodowany jako 8bit lub Quoted Printable. Nie mozna natomiast uzywac do glosowania kodowania BASE64, gdyz chociaz moze byc ono poprawne z technicznego punktu widzenia, to program liczacy glosy nie jest w stanie z nim sobie poradzic i glos nie zostaje rozpoznany.
Po wyslaniu glosu, w ciagu ok. 24 godzin powinna nadejsc odpowiedz od programu liczacego glosy (w weekendy dluzej :-) ), potwierdzajaca jak glos zostal rozpoznany. Jezeli cos jest nie tak, mozna zaglosowac ponownie - liczy sie ostatni oddany glos. List zawierajacy CFV zostaje ponownie wyslany mniej wiecej w polowie glosowania jako `CFV2', aby przypomniec, ze glosowanie ciagle jeszcze trwa.
Po uplynieciu terminu zbierania glosow, sa one wszystkie liczone, a wyniki glosowania, wraz z lista osob i informacja o tym, jak kazda z nich glosowala, wysylane sa do grup pl.news.nowe-grupy oraz pl.announce.newgroups. Do utworzenia nowej grupy wymagane jest obecnie by liczba glosujacych ZA byla co najmniej o 25 wieksza od liczby osob glosujacych PRZECIW, a ponadto glosy ZA musza stanowic co najmniej 2/3 waznych glosow. Jezeli grupa nie zostanie przeglosowana, nastepna propozycja powstania grupy o podobnej tematyce lub charakterze nie powinna sie pojawic wczesniej niz miesiac po ogloszeniu wynikow i dopiero po ponownym przedyskutowaniu tej propozycji w grupie pl.news.nowe-grupy. Jezeli natomiast podane warunki warunki zostaly spelnione, to po kilku dniach, przeznaczonych na ewentualna weryfikacje wynikow oraz przygotowanie techniczne powstania grupy, grupa zostaje utworzona.
Jest to dokonywane poprzez wyslanie odpowiedniego `control message', tworzacego nowa grupe na wszystkich serwerach news, ktore otrzymuja grupy pl.* (w Polsce i na calym swiecie).
Jesli natomiast ma to byc grupa lokalna - utworzyc ja moze administrator lokalnego serwera news, bez ogladania sie na inne serwery i bez stosowania zasad opisanych powyzej. Sluzy do tego komenda `ctlinnd newgroup nazwa.grupy y'. Wowczas wazne jest takze to, by zadbac o to, by w plikach `distrib.pats' oraz `newsfeeds' znalazly sie odpowiednie linie, gwarantujace ze grupa nie bedzie `wyciekala' na inne serwery.
Dla porzadku, procedura zakladania grupy pl.* jest nastepujaca:
1.Inicjator proponuje nowa grupe na lamach pl.news.nowe-grupy oraz ew. innych grup, ktore tematycznie zwiazane sa z proponowana grupa i gdzie moga znalezc sie osoby zainteresowane powstaniem takiej grupy. Propozycja zawierac powinna proponowana nazwe grupy, krotki, jednolinijkowy (max. ok. 40 znakow), opis tematyki grupy, nieco dluzszy opis zawierajacy informacje dla kogo to i po co (kilka zdan), pole Followup-To: pl.news.admin, a `Subject' takiej propozycji powinien wygladac nastepujaco:
Subject: PROPOZYCJA: pl.proponowana.nazwa.grupy
2.Nastepuje dyskusja, zostaje ustalona ostateczna nazwa, tematyka grupy, oraz jej jednolinijkowy opis, itp. itd. 3.Autor propozycji na adres cfv@usenet.pl wysyla wypelniony szablon rozpoczecia glosowania (mozna go znalezc w czesci czwartej tego FAQ pod adresem http://www.usenet.pl/doc/news-pl-faq.4.html), zawierajacy OSTATECZNA wersje nazwy grupy oraz jej tematyki i opisu. 4.Naplywaja e-mailem glosy poparcia lub dezaprobaty. Po zakonczeniu glosowania pojawia sie list z ich wynikami. Jesli z glosowania wyniknie, ze grupa ma powstac (zgodnie z warunkami ogloszonymi w CFV), to do grup pl.news.nowe-grupy i pl.announce.newgroup zostaje przeslany list zawierajacy:
Ênazwe grupy (dokladnie taka, jak w ogloszeniach CFV); Êstwierdzenie, czy grupa bedzie moderowana, czy nie. Jesli ma byc moderowana, to w liscie tym musi znalezc sie tez adres moderatora; Êjednolinijkowy opis grupy (max ok. 40-50 znakow); Êkrotki opis, tematyki grupy, dla kogo ona jest i po co (kilka zdan); Êliste osob popierajacych i protestujacych.
Na wczesniejszych etapach dyskusji NIE NALEZY pisac listow z prosba o zalozenie grupy lub niecierpliwiacych sie, kiedy grupa powstanie. Nie nalezy tez listow na ten temat wysylac do grupy pl.news.admin, gdyz od czasu powstania pl.news.nowe-grupy jest to grupa sluzaca WYLACZNIE do dyskusji na tematy techniczne dotyczace serwerow news. Nie nalezy tez glosowac wysylajac listy do jakichkolwiek grup news, gdyz sluza ona jedynie do wstepnej dyskusji nad celowoscia powstania grupy oraz ustalenia ostatecznej nazwy, ktora najlepiej odda sens nowej grupy. Jedynie glosy wyslane na adres voting@usenet.pl w odpowiedzi na wlasciwy list CFV (Call for Votes) sa uznawane jako decydujace o powstaniu grupy.
I na koniec jeszcze raz apel - dla wlasnego dobra (objawiajacego sie szybkim pojawianiem sie nowych grup) przestrzegajmy tych zasad. Jesli rusza lancuszek listow mowiacych "jestem ZA", a jeszcze nie wiadomo, jaka ma byc nazwa grupy lub trwa ozywiona dyskusja nad innymi aspektami powstania grupy i nie za bardzo wiadomo, za czym sie glosuje, to nie dziwmy sie pozniej, ze powstanie grupy sie opoznia.
Wymyslajmy takze sensowne opisy grup, szczegolnie te jednolinijkowe. Nie kazda grupa musi miec w opisie "Wszystko o...", "Wszystko na temat...", a ostatnio takze "Forum dyskusjyjne takich a siakich...", itd. itp. Po pierwsze wyglada to kiepsko, po drugie - czytniki news zwykle obcinaja takie opisy od konca, moze sie wiec okazac, ze wszystkie opisy grup na ekranie pokazywane sa jako "Wszystko na tem" i na tym sie urywaja...
Jest to specjalna grupa, analogiczna do comp.answers czy news.answers, bedaca repozytorium artykulow typu 'FAQ' - a wiec wysylanych mniej lub bardziej regularnie i zawierajacych odpowiedzi na czesto zadawane pytania (tzw. "Frequently Questioned Answers" ;-) ). Artykuly wysylane tutaj albo maja swoje 'glowne' miejsce w innych grupach news, a na pl.answers sa 'crossposted', albo rozprowadzane sa w zupelnie inny sposob (jak np. PZS - poprzez specjalna liste dystrybucyjna), ale pojawiaja sie w grupie pl.answers, by w jednym miejscu zebrac wszelkie tego typu informacje. Przy wlasciwym sposobie wysylania artykulow mozna zagwarantowac, ze pl.answers zawiera zawsze dokladnie jedna (i to zawsze najnowsza) kopie danego dokumentu.
Aby osiagnac ten cel, artykuly wysylane tutaj powinny spelniac 2 warunki: miec pole 'Expires:' z ustawiona data przewidywanej kolejnej wersji dokumentu, oraz 'Supersedes:' z Message-Id poprzedniej wersji. Przykladowo, jesli dokument wysylany jest automatycznie 10. dnia kazdego miesiaca, a jego wersja wyslana 10. lipca miala 'Message-Id' rowne '<pl-news-faq-4578938@cyber.ict.pwr.wroc.pl>' to w wersji wysylanej 10. sierpnia powinny znalezc sie pola:
Expires ma tutaj date 12. a nie 10, aby dac szanse na dotarcie artykulu do wszystkich serwerow. Jesli zasieg jest wiekszy niz tylko Polska - np. caly swiat (a tak juz), mozna tego zapasu dac jeszcze wiecej - ok. 4-5 dni.
Najlepiej do wysylania zatrudnic program 'auto-faq' (jest to skrypt w PERL-u), ktory generuje we wlasciwy sposob wspomniane wyzej naglowki i moze zostac uruchamiany z crontab-a, calkowicie automatyzujac wysylanie dokumentow. Jedyne, co trzeba robic, to uaktualniac je :-) Jesli chcesz sciagnac auto-faq przez ftp, zajrzyj do rozdzialu "Gdzie znalezc zrodla CNEWS, INN, NNTP, TIN, NN, TRN i ich FAQ?"
Poniewaz jednak na razie zbyt wielu artykulow tego typu nie ma, szczegoly techniczne nie sa byc moze najwazniejsze i zgodnie z zapowiedziami Rafala Maszkowskiego, ktory jest moderatorem pl.answers, kazdy sensowny artykul moze zostac tam wyslany (a szczegoly techniczne mozna rozwiazac pozniej).
Z drugiej strony - w utrzymywaniu zawsze aktualnych kopii artykulow w pl.answers wspoldzialac musza takze serwery news, tzn. nie kasowac zbyt szybko listow w tej grupie. Wystarczy, ze respektowane sa pola 'Expires:' co w przypadku serwera innd oznacza umieszczenie w pliku expire.ctl linii:
pl.answers:A:1:14:never
lub np.
pl.answers:A:1:14:60
jesli ktos (administrator news) boi sie bardzo, ze artykuly beda tam zalegac zbyt dlugo. Linia taka oznacza, ze artykuly w grupie pl.answers maja byc trzymane co najmniej 1 dzien (to takze mozna zwiekszyc), standardowo - 14 dni (jesli nie ma pola "Expires:"), a jesli wystepuje pole 'Expires:', to az do daty w nim wyspecyfikowanej (ale nie wiecej jak 60 dni - w drugim przypadku).
Zdecydowanie tak. Nie ma ku temu zadnych przeciwskazan natury technicznej - system transferu news jest calkowicie "8-bit clean", tzn. ze serwery nie interesuja sie zawartoscia artykulow - moga one zawierac dane 8-bitowe definiowane w dowolnym standardzie (czyli np. ISO-8859-1, ISO-8859-2, KOI-8, itp.). Jaki standard jest uzywany jest istotne wylacznie dla czytnikow news. W przypadku tekstow pisanych po polsku (a wiec w grupach pl.*, ew. soc.culture.polish) jest to ISO-8859-2. Czytnik news wysylajacy artykul z polskimi literkami (czyt. "polskimi znakami diakrytycznymi") powinien dopisac do naglowkow wysylanego artykulu odpowiednie naglowki MIME, mowiace jakiego kodowania uzyto. Dla jezyka polskiego bedzie to:
Content-Transfer-Encoding: 8bit
Content-Type: text/plain; charset=iso-8859-2
Dopuszczalne (i rownouprawnione z 8bit) jest takze stosowanie kodowania Quoted-Printable, jednakze ze wzgledu na wygode i prostote czytania news zakodowanych 8-bitowo oraz niemoznosc odkodowania QP przez niektore popularne czytniki news pracujace w srodowisku MS-windows, warto polecac uzywanie kodowania 8bit.
Z drugiej strony - nalezy pamietac takze, ze grupy pl.* sa czytane nie tylko w Polsce i niektorzy moga miec problemy z poprawnym skonfigurowaniem czytnikow news do obslugi ogonkow. W takim przypadku najlepiej odeslac ich na Polska Strone Ogonkowa, znajdujaca sie pod adresem http://www.agh.edu.pl/ogonki/, lub do grupy pl.comp.ogonki, gdzie wlasnie tego typu problemy sa dyskutowane. Jesli w dalszym ciagu wiele osob w grupie narzeka na to, ze nie moga przeczytac "robaczkowych" listow, to oczywiscie sprawa uzywania ogonkow pozostaje kwestia odpowiednich kompromisow.
Jedynym miejscem, w ktorym nie moga wystapic znaki o kodach powyzej 127 sa nazwy grup. Zastanawiajac sie, czy pisac z ogonkami czy bez, warto takze zwrocic uwage na to, czy grupa news nie jest przypadkiem polaczona z jakas lista dyskusyjna. Informacje o tym przedstawiono powyzej, w rozdziale Spis grup news polaczonych z e-mailowymi listami dyskusyjnymi. Tam tez znajduja sie informacje o tym, ktore z bramek news2mail/mail2news oraz list dyskusyjnych przenosza poprawnie naglowki MIME.
Wiecej informacji o uzywaniu ogonkow w news i w ogole znalezc mozna na Polskiej Stronie Ogonkowej (http://www.agh.edu.pl/ogonki/). Informacje na temat odpowiedniej konfiguracji mail2news/news2mail oraz programu sendmail znajduja sie natomiast w drugiej czesci tego FAQ.
Ratunku! Dostalem list od robota! Czy mam sie bac?
Dostalem list od robota, mowiacy, ze mam nieprawidlowo zakodowane ogonki lub wyslalem spam. Co mam z tym zrobic? Jezeli tak sie stalo, to znaczy, ze albo naruszyles netykiete, czyli zbior ogolnie przyjetych zasad obowiazujacych w sieci, albo twoje oprogramowanie nie przestrzega norm i standardow obowiazujacych w Internecie i twoje listy sa wysylane nieprawidlowo, "zasmiecajac" siec. Drugi z tych przypadkow dotyczy glownie (ale nie tylko) osob korzystajacych z MS Internet Explorera, Netscape lub oprogramowania dzialajacego w srodowisku MS-Windows. Niektore z bledow konfiguracji, takie jak np. niepoprawny adres zwrotny w polu From:, sa wykrywane przez serwer news w momencie wysylania artykulu i artykul taki nie zostaje przyjety z komunikatem '441 Posting failed'. Nie wszystkie bledy mozna jednak wykryc w ten sposob. Stad obecnosc robotow, sprawdzajacych poprawnosc listow juz po wyslaniu.
Obecnie w polskim usenecie dziala kilka robotow sprawdzajacych poprawnosc wysylanych w grupach pl.* listow. Listy wysylane niezgodnie z obowiazujacymi standardami sa kasowane, a autor takiego listu jest o tym fakcie powiadamiany e-mailem. Nie jest to cenzura, lecz techniczne oczyszczanie hierarchii pl.* z listow, ktore nie moga byc prawidlowo odczytane w systemach innych niz ten, z ktorego pochodza. Roboty w zadnym stopniu nie oceniaja merytorycznej tresci listu, lecz sprawdzaja jedynie jego techniczna poprawnosc. Robotow jest kilka i kazdy z nich moze miec minimalnie odmienne zasady oceniania listu, jednakze generalnie rzecz ujmujac kasowane sa (z powiadomieniem autora):
ÊListy zawierajace binaria, np. zdjecia, pliki *.wav, programy, itp. Newsy sa systemem przesylania artykulow tekstowych, a grupy news sa grupami dyskusyjnymi, dlatego tez przesylanie w newsach binariow jest surowo zabronione.
ÊListy uzywajace polskich znakow diakrytycznych bez prawidlowych naglowkow MIME, okreslajacych, ze uzyto kodowania iso-8859-2. Listy takie powoduja wyswietlanie "robaczkow" w miejscu polskich liter i sa nieczytelne w prawidlowo skonfigurowanych czytnikach news.
ÊListy uzywajace polskich znakow zakodowanych niezgodnie z norma ISO 8859-2. Dotyczy to glownie artykulow wysylanych z systemu MS-Windows, uzywajacego wewnetrznego standardu windows, jakim jest CP-1250. Listy takie powoduja wyswietlanie "robaczkow" lub pomijanie niektorych znakow w miejscu polskich liter i sa nieczytelne zarowno na wszystkich innych systemach niz MS-Windows, ale takze w MS-Windows w prawidlowo skonfigurowanych programach Netscape czy MSIE. Humorystycznym przykladem (prawdziwym!) byla reklama firmy Microsoft mowiaca "Kto by pomylal? - My pomylelimy!", w ktorej na skutek uzycia nieprawidlowego kodowania zniknely wszystkie literki "s" (tzn. "s" z apostrofem).
ÊListy o dokladnie tej samej tresci wyslane do kilku(nastu) grup lub duplikaty tego samego listu wyslane w krotkich odstepach czasu do tej samej grupy news. Bledy w programach Netscape/MSIE (Netscape takze w wersjach UNIX) powoduja, ze uzytkownik czesto nie otrzymuje informacji o tym, ze jego artykul zostal juz wyslany, wiec klika jeszcze raz, by go wyslac. W newsach pojawiaja sie wiec 2 lub 3 kopie tego samego artykulu. Roboty kasuja duplikaty, pozostawiajac jedynie pierwszy z tych kilku jednakowych artykulow. Jednakze wyslanie duzej ilosci takich samych listow moze spowodowac zakwalifikowanie ich jako spam, a wowczas kasowane sa wszystkie, z reguly - bez powiadamiania o tym autora listu, jako ze spamy zwykle wysylane sa z nieistniejacych adresow i powiadamianie "autora" zwykle nie ma sensu. Tym bardziej, ze glownie dotyczy to spamow trafiajacych do Polski z zewnatrz, a wiec z roznych serwerow poza Polska, na ktorych grupy pl.* obecne sa wsrod wszystkich innych grup.
Roboty narzekaja takze (nie kasujac z reguly) na listy zawierajace linie dluzsze niz 80 znakow, jedynie informujac o tym autora emailem.
Ponizsze reguly oparte sa na netykiecie obowiazujacej wszystkich uzytkownikow sieci, precyzujac nieco zasady wysylania news w grupach pl.*. Ich przestrzeganie nie jest na razie wymuszane srodkami technicznymi (chyba, ze zostalo to opisane w poprzednim punkcie, dotyczacym robotow), aczkolwiek niewykluczone, ze tak sie w przyszlosci stanie, gdyz nieprzestrzeganie lub wrecz nieznajomosc netykiety staje sie ostatnio wrecz nagminna, bedac cena, jaka przychodzi nam wszystkim placic za burzliwie ostatnio postepujacy rozwoj Internetu.
ÊArtykuly nie powinny byc wysylane jednoczesnie do wiecej niz 3-4 grup pl.*. Mimo, iz oryginalny artykul moze rzeczywiscie pasowac do kilku grup jednoczesnie, to dyskusja zwykle szybko zbacza na temat, ktory nie nalezy do prawie zadnej z tych grup, co z kolei prowadzi do wielu listow "dlazcego o tym mowicie tutaj? idzcie sobie do innej grupy". Dlatego zawsze list wysylany do kilku grup powinien zawierac pole "Followup:" zawierajace nazwe jednej grupy, w ktorej nalezy dalej prowadzic dyskusje.
ÊCrosspostowanie, czyli wysylanie do kilku grup jednoczesnie powinno byc ponadto ograniczone wylacznie do grup pl.* (z ewentualnym wyjatkiem dla soc.culture.polish), gdyz w grupach pl.* listy pisze sie po polsku, a w pozostalych - nie. Wysylanie wiec czegos jednoczesnie do pl.* i np. comp.* jest pozbawione sensu.
ÊWysylanie binariow, czyli obrazkow, zdjec, zakodowanej muzyki, zakodowanych binarnie dokumentow w formatach innych niz tekstowy, itp. itd. jest calkowicie zabronione. Jak juz wspomniane zostalo wczesniej, system usenet news to grupy dyskusyjne i nie sluza one do dystrybucji programow czy jakichkolwiek innych informacji, niz informacje tekstowe. Ze wzgledu na nadmierne zajmowanie zasobow (zajmowanie miejsca na dysku serwerow news, zajmowanie pasma w celu przeslania miedzy serwerami, czas potrzebny na sciaganie ich przez modem) binaria z grup pl.* sa usuwane automatycznie przy pomocy robotow.
ÊJak we wszystkich innych grupach news, przed wyslaniem swojego pierwszego listu w grupie nalezy sie przez jakis czas (kilka dni przynajmniej) przysluchiwac dyskusji tam prowadzonej, aby zorientowac sie, czy jest to wlasciwe forum do zadania tego wlasnie pytania. W wielu grupach regularnie wysylane jest FAQ, czyli artykul zawierajacy `Frequently Asked Questions' - odpowiedzi na czesto zadawane pytania. Byc moze twoje pytanie tez nalezy do tej kategorii, wiec poszukaj najpierw odpowiedzi w FAQ, a dopiero potem pytaj, jesli jej tam nie znalazles. Jesli tego nie zrobisz, zapewne otrzymasz lakoniczna odpowiedz `RTFM' lub `RTFFAQ' (Read the Fu^H^H Fascinating Manual/FAQ). Aby bylo latwiej je znalezc, wszystkie FAQ oprocz swej `rodzimej' grupy sa takze wysylane do grupy pl.answers opisanej wczesniej.
Ê(na razie tyle, ale regul tych jest wiecej i pojawia sie one tutaj...)
>> Czy i w jaki sposob mozna dostac sie i uzywac siec USENET?
1. Poprzez serwer news przy uzyciu czytnika news:
Serwer:
Ênajlepiej znalezc najblizszy serwer news - np. we Wroclawiu bedzie to news.ict.pwr.wroc.pl lub news.pwr.wroc.pl, w Krakowie - galaxy.uci.agh.edu.pl lub cyfronet, w innych miastach - serwer w ktorejs z lokalnych instytucji lub serwer z innego miasta, ale najblizszy w sensie topologii sieci. Najlepiej zawsze popytac sie administratorow lub skorzystac z listy serwerow zamieszczonej powyzej i za pomoca traceroute sprawdzic, ktory jest najblizszy. Mozna tez sprobowac za pomoca programu "nslookup" lub "host" spytac jakiegos serwera DNS o adres postaci miasto.usenet.pl - np. "torun.usenet.pl", aby dowiedziec sie, gdzie jest najblizszy serwer. (Jesli uzywasz nslookup, pamietaj o ustawieniu "set type=any"). Êmozna korzystac z innego, najlepiej bliskiego, serwera - co przy obecnej strukturze sieci w Polsce oznacza, ze z ktoregos serwera w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Poznaniu lub Wroclawiu (lacza 2Mbps). Adresy administratorow mozna znalezc w PZS: http://www.ict.pwr.wroc.pl/pzs/ Êpubliczny serwer ze wszystkimi grupami - trudno polecac te metode, bo jest straszliwie powolna; najblizszy taki serwer jest w Berlinie. Êgrupy pl.* i troche lokalnych mozna czytac laczac sie z jednym z serwerow news.ict.pwr.wroc.pl, news.mat.uni.torun.pl, news.uci.agh.edu.pl, news.lublin.pl, news.wariat.org, news.miracle.net lub news.nask.pl. ÊAby ustalic, z jakiego serwera news chcemy korzystac, w UNIXie nalezy ustawic zmienna srodowiskowa o nazwie 'NNTPSERVER'. Na przyklad:
setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl
po czym uruchomic czytnik news. Pod DOSem i w innych systemach robi sie to zwykle wpisujac nazwe serwera w odpowiednim pliku konfiguracyjnym, lub wybierajac ja z odpowiedniego menu konfiguracyjnego programu. Adres "domyslnego" serwera news warto wpisac na stale do konfiguracji czytnika, lub podac go przy jego kompilacji.
Warto przy okazji pamietac o jednej rzeczy: Jesli korzystasz z KILKU serwerow news, pamietaj, by uzywac roznych plikow .newsrc - inaczej moze sie okazac, ze na jednym z serwerow nigdy nie bedziesz widzial nowych artykulow w niektorych grupach. W systemie UNIX plik .newsrc zawiera liste czytanych przez Ciebie grup oraz numery przeczytanych artykulow, np:
Jesli na innym serwerze news te same artykuly maja numery rzedu 5000, to NIGDY nie zobaczysz nowych, bo czytnik news wszystkie artykuly o numerach 1-22359 uwaza za przeczytane. Dlatego jesli np. korzystajac z tin-a chcesz polaczyc sie z innym niz zwykle serwerem news, zrob to w ten sposob:
(setenv NNTPSERVER adres.serwera; tin -r -f ~/.newsrc.inny)
Nawiasy okragle powoduja, ze zmienna NNTPSERVER zostanie ustawiona tylko na czas wykonywania komendy tin (dokladniej - uruchomiona zostanie podpowloka z komendami "setenv" i "tin"), a ~/.newsrc.inny to nazwa 'innego' (dowolnego) pliku .newsrc
Setenv to oczywiscie komenda csh, dla sh nalezy uzyc "( export NNTPSERVER=adres.serwera; tin -r ... )"
Czytnik news:
ÊCzytnikiem moze byc np. lynx lub netscape, wygodniej korzystac z programow takich jak tin, nn, rn, trn, strn, itp. umozliwiaja one bowiem po pierwsze wysylanie artykulow (to potrafi takze netscape), a po drugie - sortowanie ich w watki, usuwanie z "pola widzenia" niechcianych autorow lub tematow i wiele innych rzeczy.
2. Mozliwy jest takze dostep za pomoca uslugi gopher:
Poniewaz dostep taki jest "read-only", nalezy ten sposob uzupelnic mozliwoscia wysylania artykulow:
Jesli nie masz bezposredniego dostepu do grup USENET, mimo wszystko mozesz wyslac artykul, tak by trafil do odpowiedniej grupy. Moze to zostac zrobione poprzez wyslanie listu e-mailem na jeden z adresow publicznych bramek mail->news. Kazda z nich ma wlasna skladnie i sposob adresowania, dobrze jest wiec najpierw to sprawdzic. Trzy najpopularniejsze, to: (ktorys z nich jest juz podobno nieaktualny, ale musze sprawdzic ktory :-) - [ts])
Host: cs.utexas.edu
Skladnia: newsgroup-name@cs.utexas.edu
Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
zaadresowac swoj list jako:
comp.compilers-news@newsbase.cs.yale.edu
Host: decwrl.dec.com
Skladnia: newsgroup.name@decwrl.dec.com
Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'comp.compilers', nalezy
zaadresowac swoj list jako:
comp.compliers@decwrl.dec.com
Nalezy jednak pamietac, ze w ten sposob nie mozna wyslac artykulow do zadnej z grup o zasiegu mniejszym niz caly swiat - a wiec takze do zadnej z grup pl.*
Bramki dla grup pl.*
Od niedawna grupy pl.* przenoszone sa takze przez najbardziej znany serwer usenetu na swiecie, a wiec uunet.uu.net. Mozna wiec liczyc na to, ze skorzystanie z jednej z powyzszych bramek dla grup pl.* zakonczy sie sukcesem. Z drugiej strony, pewnosci takiej jeszcze nie ma (co wiecej - testy wykonywane co jakis czas potwierdzaja, ze tak nie jest), w zwiazku z czym we wrzesniu 1995 zostala uruchomiona bramka dla grup pl.* <Rysunek: nowosc!> znajdujaca sie w domenie usenet.pl. Bramka ta pozwala uczestniczyc w dyskusji poprzez wyslanie listu poczta na adres:
pl-nazwa-grupy@gateway.usenet.pl
Tak wiec opis powyzszy mozna uzupelnic o nastepujace dane:
Adres: gateway.usenet.pl (Tylko MX)
Skladnia: pl-nazwa-grupy@gateway.usenet.pl
Przyklad: aby wyslac artykul do grupy 'pl.test', nalezy
zaadresowac swoj list jako:
pl-test@gateway.usenet.pl
Uwaga! Bramka dziala wylacznie dla grup pl.* !!!
3. Dostep przez publiczne ("otwarte") serwery
takie jak ns1.linz.at.
4. Dostep przez NFS w Stuttgarcie
Adresu niestety nie znam - prosze o informacje, jezeli ktos z tej uslugi korzysta.
Niedawno powstala domena usenet.pl. Jednak jesli probuje programem nslookup sprawdzic, jakie sa w niej adresy, nie dostaje nic.
Owszem. Jest to specjalna domena sluzaca uporzadkowaniu spraw zwiazanych z administrowaniem grupami pl.*. Zawiera ona jedynie adresy MX komputerow odpowiedzialnych za dostarczanie poczty w domenie *usenet.pl oraz rekordy CNAME wskazujace dla wielu miast ich najblizszy serwer news. Rekordow CNAME nie mozna wylistowc za pomoca nslookup, potrafi to jednak zrobic program "host". (Sprobuj "host -l usenet.pl" lub "host -l -t CNAME usenet.pl".
Funkcje istniejacych w domenie usenet.pl adresow sa nastepujace:
pl-nazwa-grupy@usenet.pl
Adresy kontaktowe moderatorow. Jesli grupa jest moderowana, a wiec artykuly do niej wysylane musza zostac "zatwierdzone" przez osobe sprawujaca opieke nad ta grupa, to adres taki prowadzi wlasnie do tej osoby. Dzieki temu na wszystkich serwerach news wystarczy raz tylko zdefiniowac, ze adresy moderatorow grup pl.* to %s@usenet.pl (%s zostaje zastapione nazwa grupy, po zamianie wszystkich kropek na minusy).
pl-nazwa-grupy@gateway.usenet.pl
Adres bramek email-->news dla grup pl.*. Bramki takie istnieja w celu umozliwienia wysylania artykulow takze tym, ktorzy news czytaja np. za pomoca gophera i lynx-a, albo po prostu wygodniej im jest wyslac jakis artykul poczta niz programem tin/rn/nn/netscape itp. (Bo np. pisza go w domu, majac wylacznie email via uucp). Artykul do KAZDEJ grupy pl.* (takze do grup moderowanych) moze zostac wyslany poczta na adres nazwa-grupy-z-kreskami-zamiast-kropek@gateway.usenet.pl, skad trafi prosto do news. Artykuly do grup moderowanych trafia oczywiscie najpierw do moderatora.
miasto.usenet.pl
Np. wroclaw.usenet.pl, krakow.usenet.pl, kielce.usenet.pl itd... Sa to rekordy typu CNAME (Canonical name) wskazujace wlasciwy dla danego miasta serwer news (najblizszy pod wzgledem sieciowym, z ktorego w miescie tym nalezy korzystac (chyba, ze jest ich kilka - moga byc wtedy rownowazne). Np. jgora.usenet.pl wskazuje na news.pwr.wroc.pl, gdyz jest to najblizszy serwer dla Jeleniej Gory i jednoczesnie uzytkownicy z Jeleniej Gory maja dostep do wszystkich grup na tym serwerze. (Drugim serwerem we Wroclawiu jest news.ict.pwr.wroc.pl, ale nie ma na nim wszystkich grup (sa tylko comp.*, news.*, pl.*, linux.* i pojedyncze z innych hierarchii), dlatego podany zostal news.pwr.wroc.pl)
UWAGA! adres tej postaci w zadnym wypadku nie przesadza o tym, ktory serwer jest lepszy, wiekszy itp. (w miastach, w ktorych jest ich kilka). Wpisanie MIASTO.usenet.pl ma tylko pomoc kazdemu uzytkownikowi w znalezieniu najblizszego serwera, ktory umozliwi mu czytanie newsow.
Czytnikow news jest ogromna ilosc - i tych dzialajacych pod UNIXem, i tych dzialajacych w srodowisku DOS/MS Windows. Wazne sa dwie rzeczy - podanie wlasciwego adresu serwera news, a nastepnie zadbanie o to, by wysylac news z poprawnymi adresami zwrotnymi. Inna wazna rzecza jest wlasciwe zdefiniowanie daty i strefy czasowej - dotyczy to jednak nie tylko news, ale i poczty elektronicznej, a jest to zwykle problemem na pecetach.
W przypadku systemu UNIX, aby ustalic adres serwera news, nalezy ustawic zmienna srodowiskowa NNTPSERVER na adres najblizszego serwera. W powlokach Bourne Shell, Korn Shell i Bash wygladac to moze nastepujaco:
NNTPSERVER=news.ict.pwr.wroc.pl
export NNTPSERVER
W powlokach csh i tcsh natomiast w ten sposob:
setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl
Nazwe news.ict.pwr.wroc.pl nalezy oczywiscie zastapic nazwa `swojego' serwera news, a linie taka najlepiej umiescic we wlasnym pliku .login lub .cshrc.
<Rysunek: nowosc!>Jezeli adres najblizszego serwera nie jest znany, mozna wykorzystac specjalnie w tym celu tworzone mapy DNS i zapytac (np. za pomoca programu nslookup lub host) o adres postaci:
miasto.usenet.pl
Np. pytajac sie o "torun.usenet.pl" otrzymamy odpowiedz "news.mat.uni.torun.pl". Podobnie zreszta jak dla Bydgoszczy, bo tam akurat nie ma serwera news, a najblizszy jest ten torunski wlasnie.
Uruchomienie czytnika news bez ustawienia zmiennej NNTPSERVER zwykle tez jest mozliwe, jako ze podczas kompilacji czytnika trzeba podac "domyslny" adres serwera news, problemy natomiast pojawic sie moga przy wysylaniu news, bowiem czesc czytnikow nie wysyla artykulow sama, lecz z pomoca osobnego programu o nazwie inews. Jesli wyslanie news konczy sie komunikatem typu "cannot locate server", problem jest wlasnie w zmiennej NNTPSERVER.
Wszystkie testy wysylac nalezy do grup specjalnie do tego przeznaczonych (np. pl.test, misc.test i podobnych - np. pwr.test, w zadnym natomiast wypadku do grup, w ktorych toczy sie dyskusja. Po to wlasnie istnieja grupy *.test, by mozna bylo do woli testowac konfiguracje czytnikow i serwerow, nie smiecac przy okazji tam, gdzie nie jest to konieczne.
Przy wysylaniu news wazne jest sprawdzenie kilku pol naglowka w wysylanych artykulach (takich, jak np. adres zwrotny w polu From:). Najczestszym problemem jest niepelny adres, taki jak kowalski@pipeta, w ktorym wystepuje nazwa hosta bez doklejonej domeny. Adres taki jest bezuzyteczny, gdy ktos na ten list chce odpowiedziec wprost do autora, a nie poprzez news (i na dodatek sprzeczny ze stosownymi RFC). Najlepiej o tym przeczytac w artykule pt. "### Witamy w pl.test ### DO NOT IGNORE THIS POSTING", wysylanym w grupie pl.test regularnie raz na tydzien (oraz dostepnym przez anonymous ftp pod adresem ftp://ftp.ict.pwr.wroc.pl/pub/faq-pl/pl-test-faq.1. W artykule tym wyjasnione sa takze inne problemy zwiazane z konfiguracja czytnika news, takie jak aktualna data w komputerze czy wlasciwa definicja strefy czasowej. Warto tez wiedziec, ze na poprawnie wyslany w grupie pl.test artykul powinienes w ciagu max. 1-2 dni otrzymac odpowiedz via email od automatycznej odpowiadaczki w Lodzi, chyba ze w polu `Subject:' lub tresci testowego artykulu umiesciles slowo "ignore" lub "ignoruj".
Dlaczego mam dojscie tylko do grup pl.*? Obojetnie jakiego czytnika news uzywam, zawsze dostaje max 50 grup. Z niektorych serwerow w ogole nie udaje mi sie nic przeczytac, bo dostaje przy polaczeniu komunikat "You have no permission to talk."
Pytanie uzupelniajace -- czy jestes pewien, ze uzywasz wlasciwego, `swojego', serwera news? Np. jesli znajdujesz sie we Wroclawiu, Legnicy lub Walbrzychu, powinienes korzystac z serwerow wroclawskich. Tylko one udostepnia ci wszystkie grupy, jakie posiadaja. Pozostale serwery udostepnia tylko grupy pl.* lub w ogole odmowia wspolpracy (oznajmiajac `You have no permission to talk'). Sprawdz w rozdziale ze spisem serwerow jakiego serwera powinienes uzywac.
No wiec jeszcze raz -- uzywam `swojego' serwera news, ale nadal widze tylko grupy pl.*. O co tu chodzi?
Pewnie dlatego, ze komputer, z ktorego laczysz sie, by czytac newsy, nie jest zarejstrowany w odwrotnym DNS. Serwer news probuje przetlumaczyc adres numerkowy na nazwe, by zakwalifikowac cie do odpowiedniej grupy uzytkownikow, ale nie otrzymuje poprawnego tlumaczenia i pozostajesz "nieznany". Przykladowo - jesli adres Twojego komputera to 156.17.41.20, a nazwa - brzdac.ict.pwr.wroc.pl, to laczac sie z serwerem news.ict.pwr.wroc.pl powinienes uzyskac dostep do wszystkich grup, jakie tam sa, bo serwer news.ict.pwr.wroc.pl udostepnia komputerom z adresami *.wroc.pl wszystkie swoje grupy (i niektorym innym, tak jak jest to napisane w tabelce ze spisem serwerow powyzej), natomiast pozostalym wylacznie grupy pl.* i pwr.*. Komputer 156.17.41.20 musi wiec posiadac tlumaczenie na nazwe w odpowiednich mapach DNS i to w obie strony. Dla serwerow news wazniejsze jest tlumaczenie z adresu numerkowego na nazwe. Czy jest ono poprawne, mozna sprawdzic samemu, za pomoca programu host lub komendy nslookup w UNIXie:
% nslookup
> set type=PTR
> 20.41.17.156.in-addr.arpa
20.41.17.156.in-addr.arpa name = brzdac.ict.pwr.wroc.pl
Jesli wszystko jest ok, dostaniemy nazwe komputera - tak jak w przypadku pytania o "20.41.17.156.in-addr.arpa" powyzej. Jesli brak odwrotnego tlumaczenia - informacje w stylu "No PTR records available" lub "Non-existent domain". W takim przypadku mozemy wykonac "set type=SOA" lub "set type=any", a nastepnie pytac dalej, obcinajac kolejne (ostatnie) cyfry adresu, a wiec "41.17.156.in-addr.arpa" lub "17.156.in-addr.arpa", po to, by uzyskac informacje komu nalezy zglaszac poprawki w tablicach DNS. Przykladowo, pytajac o 41.17.156.in-addr.arpa otrzymamy odpowiedz:
41.17.156.in-addr.arpa
origin = okapi.ict.pwr.wroc.pl
mail addr = hostmaster.ict.pwr.wroc.pl
serial = 95110115
refresh = 43200 (12 hours)
...
co oznacza, ze adresem kontaktowym jest hostmaster@ict.pwr.wroc.pl (pierwsza kropke zmienic nalezy na znak @). Pod taki tez adres nalezy kierowac wszelkie uwagi i prosby dotyczace zmian w DNS dla komputerow o adresach 156.17.41.*.
Problem w kazdym razie nie lezy w serwerze news, lecz w definicji adresu komputera, ktorego uzywasz. Musisz sie wiec udac do lokalnego administratora DNS (czasem prosciej jest uzyc e-maila lub skorzystac z telefonu) i poprosic o dopisanie odpowiedniego rekordu w tablicach DNS.
W grupach, ktore czytam, od dluzszego czasu nic nie przychodzi. Dlaczego?
Cos sie chyba dzieje z serwerem news na sun1000 - grupy sa, ale od dawna nic nowego sie w nich nie pojawia - np. soc.culture.polish, polip, news.admin i w innych.
Byc moze uzywasz na zmiane dwoch serwerow news, a masz tylko jeden plik .newsrc?
Jesli tak, to nic dziwnego... Np. na jednym serwerze w soc.culture.polish mozesz miec przeczytane artykuly nr 1-20000, podczas gdy na drugim numeracja jest inna i aktualnie np. najnowszy artykul ma numerek 10000. Gdy pojawi sie nowy artykul z numerem 10001, to w dalszym ciagu go nie zobaczysz, gdyz Twoj czytnik news stwierdzi, ze artykuly 1-20000 juz kiedys czytales.
Zajrzyj tez do punktu "W jaki sposob mozna uzywac USENET?", aby znalezc dokladniejsze wytlumaczenie dlaczego tak sie dzieje. Jesli uzywasz tin-a, to aby poprawic to, co jest zle, sprobuj zrobic tak:
mv .newsrc .newsrc.old
setenv NNTPSERVER adres.twojego.serwera.news
tin -r
i zobacz, czy to pomoglo. Jesli tak, to do .cshrc dodaj sobie 2 aliasy, podobne do ponizszych:
alias stin '(setenv NNTPSERVER news.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.pwr)'
alias otin '(setenv NNTPSERVER news.ict.pwr.wroc.pl; tin -r -f ~/.newsrc.ict)'
Zamiast adresow news.pwr.wroc.pl i news.ict.pwr.wroc.pl wstaw oczywiscie adresy serwerow, z ktorych korzystasz. Nazwy plikow .newsrc.*, czy nawet samych aliasow oczywiscie tez mozesz zmienic - wazne jest tylko to, by laczac sie z roznymi serwerami uzywac roznych .newsrc.
W programie tin mozna rowniez zastosowac inne rozwiazanie. Utworz plik .tin/newsrctable, a w nim wpisz na przyklad:
news.nask.pl .tin/rc.nask nask
news.icm.edu.pl .tin/rc.icm icm
news.agh.edu.pl .tin/rc.agh agh
news.ict.pwr.wroc.pl .tin/rc.ict ict
news.onet.pl .tin/rc.onet onet
a nastepnie uruchamiaj tin-a jako tin -g nask itp.
Jesli korzystasz z news spod DOSa, musisz w inny sposob rozwiazac ten problem, ale idea jest ta sama. Jesli to natomiast nie pomaga, albo uzywasz tylko jednego serwera news, a mimo wszystko w jednej lub kilku (lub wszystkich) grupach nie pojawia sie nic nowego, to moze byc to oznaka problemu na serwerze. Mozliwe (ale pewnie i tak nie wszystkie) sytuacje to:
ÊSerwer news "zapchal sie", a wiec brak na dysku miejsca na nowe artykuly, dopoki administrator nie przywroci go do stanu "normalnego". Sytuacja taka taka czasem sie zdarza, lecz zwykle nie trwa dluzej niz 1-2 dni. ÊZapchal sie serwer, ktory Twojemu serwerowi dostarcza news. Brak mu miejsca na nowe artykuly, nie ma wiec czego wysylac dalej. ÊBrak artykulow w jednej tylko grupie, grupa jest bramkowana z listy dyskusyjnej i cos nie dziala w miejscu bramkowania. Albo cos jest nie tak z listserwerem. ÊPo prostu nikt nie pisze w grupach, ktore czytasz.
Czy jest to problem serwera mozesz przekonac sie sam(a) wysylajac jakikolwiek artykul do ktorejs z grup *.test (np. pl.test) i sprawdzajac po chwili, czy sie w niej pojawil. Jesli jest, a podejrzewasz, ze cos jest nie tak z "sasiednim" serwerem news, polacz sie z ktoryms z serwerow udostepiajacych grupy pl.* wszystkim (wg mapki i spisu serwerow, wyslij artykul w grupie pl.test i za jakis czas sprawdz, czy doszedl do Twojego serwera. (Licz ok. 10-15 minut na kazde polaczenie, a wiec np. Gdansk -> ict to od 30 do 45 minut po prawdopodobnej drodze sunrise -> nask -> uw -> ict (lub sunrise -> nask -> icm -> ict)). Jesli wydaje ci sie, ze problem rzeczywiscie jest po stronie serwera, wyslij e-mail na adres usenet@SERWER.NEWS (zamiast SERWER.NEWS wstaw oczywiscie adres odpowiedniego serwera news), informujac jego administratora o problemie.
W przypadku serwerow news poza Polska moze wystapic jeszcze jeden problem - moze brakowac czesci artykulow w grupie. Ale o tym w nastepnym punkcie:
W grupach, ktore czytam, brak czesci artykulow. Dlaczego?
Problem ten pojawia sie zwykle na serwerach news poza Polska i zwiazany jest ze sposobem, w jaki otrzymuja one artykuly od innych serwerow. Coraz wiecej serwerow zaczyna otrzymywac grupy pl.*, lecz nie zawsze jest to robione do konca poprawnie. Zalozmy, ze rozpatrujemy 3 serwery news znajdujace sie poza Polska i polaczone w taki sposob:
wariat <--> poor <--> good
Wariat otrzymuje wszystkie grupy (tzn. wszystkie grupy istnieja na wariacie i pojawiaja sie w nich artykuly. Serwer 'good' takze ma poprawnie zalozone wszystkie grupy. Natomiast 'poor' jest nie do konca dobrze skonfigurowany i nie zostala na nim zalozona grupa pl.comp.objects, natomiast sa na przyklad pl.answers i wszystkie pl.listserv.* .
Jesli ktos w Polsce wysle artykul do pl.comp.objects, to dotrze on do serwera 'wariat', ten wysle go na 'poor', ale 'poor' nie przyjmie go, bo nie ma u siebie takiej grupy. Nie dotrze wiec on takze do 'good', mimo, ze grupa pl.comp.objects jest tam zalozona w poprawny sposob. Analogicznie - newsy wysylane do pl.comp.objects na serwerze 'good' nie dotra do "reszty swiata", tzn. do komputera wariat i wszystkich serwerow w Polsce, bo nie przepusci ich przez siebie serwer 'poor'.
Moze sie jednak zdarzyc, ze jakies artukuly z pl.comp.objects przebijaja sie jednak do serwera 'good'. Np. FAQ grupy pl.comp.objects jest wysylane rownoczesnie do pl.comp.objects i pl.answers. Serwer 'poor', otrzymujac taki artykul z serwera 'wariat' nie wyrzuci go, bo posiada grupe pl.answers. Przesle tez artykul do serwera 'good', ktory ponownie przeczyta pole 'Newsgroups:' naglowka i umiesci artykul we wszystkich grupach tam wystepujacych, a wiec i pl.comp.objects. Podobnie w druga strone - artykul wyslany do problematycznej grupy (na serwerze 'good') grzeznie, chyba ze jest wyslany jednoczesnie ('cross-posted') do ktorejs z pozostalych grup (np. misc.test, pl.test itp.)
Jesli takie sa wlasnie objawy, wyjscie jest tylko jedno - skontaktowac sie z administratorem niedokonfigurowanego serwera news i poprosic go o zalozenie grup, ktorych brak, oraz o poprawienie konfiguracji serwera (by byly poprawnie zakladane nowe grupy). W tym celu najlepiej poslac mu FAQ po angielsku dla administratorow serwerow news poza Polska, ktore wysylane jest kazdego 2. dnia miesiaca do grup pl.answers, pl.news.admin, news.admin.hierarchies, soc.culture.polish, soc.answers i news.answers, a takze dostepne w wersji HTML pod adresem wymienionym ponizej. W celu unikniecia takich sytuacji, co pewien czas wysylane sa tzw. "checkgroup messages", czyli listy ze specjalnymi naglowkami, zawierajace liste wszystkich aktywnych grup pl.*. Wiecej na ich temat mozna przeczytac w drugiej czesci FAQ.
Zauwazylem, ze wiele listow/odpowiedzi jest w grupach news dwukrotnie...
Zauwazylem, ze wiele listow/odpowiedzi jest w grupach news dwukrotnie - czasem nawet moje niektore odpowiedzi na listy pojawiaja sie dwa razy - raz moment po wyslaniu odpowiedzi i ponownie (druga kopia) w pol - do paru godzin pozniej - hmmm coz mam zrobic, aby to sie nie zdarzalo?
Niestety tak juz jest w niektorych grupach - a dokladniej w grupach, ktore sa bramkowane do news, a serwer listy znajduje sie na komputerze z systemem Novell. Wiecej informacji na temat dzialania bramek mail2news mozna znalezc w drugiej czesci FAQ, tu jednak pokrotce wyjasnie o co chodzi.
Listserwery novellowe niestety gubia lub wyrzucaja pole Message-ID: (identyfikujace artykul w newsach). Na dodatek nie daje sie w nich wylaczyc opcji wysylania kopii listu do subskrybenta listy, jesli zamiast w polu From: wystepuje on jako "Sender:".
Tlumaczac to teraz na konkretny przypadek: Wysylam list do grupy pl.listserv.hihot, spietej z lista emailowa hihot@pluton.pol.lublin.pl. List trafia do newsow i sie tamtedy rozchodzi. Oprocz tego trafia emailem do serwera listy (programu maiser), a on obcina niektore naglowki i rozsyla na cala swoja liste dystrybucyjna, a wiec takze na adres bramki wpuszczajacej listy z email-a do news. List ma inny Message-ID, wiec dla serwera news jest to ZUPELNIE INNY LIST i serwer go akceptuje, dlatego w newsach pojawiaja sie dwie kopie.
Dopoki firma Novell nie naprawi swojego oprogramowania, albo novellowe listy zostana przeniesione na lepsze maszyny, to niewiele da sie tu zmienic.
Powyzszy tekst moze byc w niezmienionej postaci i w calosci (wszystkie czesci FAQ), bez ograniczen kopiowany i drukowany *na wlasny uzytek*, przekazywany przez news, e-maila, umieszczany w sieci Internet na serwerach WWW, FTP itp. itd.), pod warunkiem przechowywania aktualnej wersji (nie starszej niz 2-3 miesiace). Publikowanie tego tekstu w inny sposob lub dokonywanie w nim modyfikacji oraz rozprowadzanie zmienionej wersji wymaga zgody autora.
Aktualna wersja znajduje sie zawsze pod adresem http://www.ict.pwr.wroc.pl/doc/news-pl-faq.html
Do ostatecznej tresci tego dokumentu przyczynilo sie wiele osob, m.in. Michal Jankowski, Rafal Maszkowski, Lukasz Ploszajski, Andrzej Resztak, Jan Rychter, Szymon Sokol i wiele innych.
Autor niniejszego FAQ stara sie, by wszelkie przedstawione w nim informacje byly aktualne, ale gwarantowac tego nie jest w stanie. Jesli po przeczytaniu tego dalej nic nie rozumiesz, program tin czyta konfiguracje z jakiegos dziwnego pliku, albo twoj ulubiony serwer news wlasnie sie na ciebie obrazil, - sorry!, C'est la vie... Jesli blad jest w tekscie - napisz do mnie - moze poprawie
